• Rural no Cine e na literatura

No século  XXI o rural como tema literario parecía afastarse dos nosos escritores e cineastas. Pero nos últimos anos rodáronse e publicado unha serie de títulos que o rescataron como tema esencial. É esa “España Callada”, que xamais sae nas noticias nin abre diarios, esa rexión esquecida da que fala Julio Llamazares, un dos escritores que nunca abandonou o tema rural e que inspirou ás xeracións máis novas.

Entre ese puñado de creadores está Pilar Fraile, que publicou en 2018 “Las ventajas de la vida en el campo”, unha novela que rompe cos estereotipos do urbanita que regresa á natureza; María Sánchez, que escribiu o poemario “Cuaderno de Campo” e “Tierra de mujeres”, un ensaio autobiográfico sobre a vida das mulleres no campo; e Elvira Valgañón, que relata no “Invierno” (2017) as historias dun pobo de montaña vistas por un espantallo. E está o cineasta Oliver Laxe, que co filme “O que arde”, volveu á súa terra natal para narrar os estragos do lume na Galicia rural. Reunimos aos catro para falar do rural no cinema e a literatura, de que é ficción e que é realidade, ao lado poético do campo, ao lado cruel, e de como o desenvolvemento do mundo rural é esencial para a nosa supervivencia tanto material como espiritual.

Moderador:

Marta Del Riego Anta

Poñentes:

Pilar Fraile

Oliver Laxe

María Sánchez

Elvira Valgañón

• MARTA DEL RIEGO

Escritora, xornalista, poeta. Nacín no Noroeste (de España), é dicir, León; e vivín no Nordeste (de Europa), é dicir, Berlín. Tras dez anos de redactora xefe de  Vanity  Fair, e outro par dedicada á comunicación cultural, vino (case) todo. E aínda así, interésame (case) todo.

Amo o viño e a terra, Madrid, Berlín, Nova York; non creo na España baleira, si, na España chea, porque esas terras que ves desde o portelo do coche, terras  aradas ou terras nas que crece algo verde ou terras en barbeito, teñen dono, labradores e gandeiros, labradoras e gandeiras. Publiquei tres novelas e o meu último libro é un ensaio literario-futbolístico, La Biblia Blanca, Historia Sagrada del Real Madrid (Córner).

• OLIVER LAXE

Nacido en 1982, Oliver Laxe crece entre Francia, España e Marrocos. As súas dúas primeiras longametraxes son premiados no Festival de  Cannes: Todos  vós  sodes  capitáns recibe o premio  FIPRESCI na  Quinzaine deas  Réalisateurs en 2010 e  Mimosas obtén o Gran Premio da  Semaine de Critíque en 2016 e o Premio Especial do Xurado no Festival de Sevilla. En 2019, Oliver Laxe fai historia ao converterse no primeiro cineasta español xunto a Víctor  Erice seleccionado en  Cannes cos seus tres primeiras obras e o único en ser premiado en todas as súas participacións. O que arde recibe o Premio do Xurado da Sección Oficial – Un  Certain  Regard de  Cannes, o Premio á Mellor Creación Sonora da sección e compite nos festivais internacionais máis importantes da tempada, como San Sebastián, Toronto,  Karlovy  Vary ou Nova York.

• ELVIRA VALGAÑÓN

Naceu en Logroño en 1977. Licenciada en Filoloxía Hispánica e Inglesa, é escritora e tradutora. Luna  Cornata, a súa primeira novela, escrita dacabalo entre Irlanda, Inglaterra e España, publicouse en 2007. En 2016 publicou  Nonsense, unha antoloxía da poesía do escritor e debuxante inglés Edward  Lear.

A súa segunda novela, Inverno (Pebidas, Logroño), unha persoal visión da vida e as historias do mundo rural, apareceu en outubro de 2017.

• MARÍA SÁNCHEZ

María Sánchez é veterinaria de campo. Os seus poemas foron publicados en revistas e antoloxías como Apuestas (La Bella Varsovia, 2014). Colabora habitualmente en medios dixitais e de papel sobre literatura, feminismo, gandería extensiva e cultura e medio rural.  Coordina o proxecto Las entrañas del texto, desde o que convida a reflexionar sobre o proceso de creación, e Almáciga, un pequeno viveiro de palabras do medio rural das diferentes linguas do noso territorio. Durante 2018-2019 colaborou en Carne Cruda Radio, coa sección Notas de campo, un diario sonoro desde as marxes, cheo de historias, persoas e animais que habitan e coidan o noso medio rural. Os seus poemas foron traducidos ao francés, portugués e ao inglés. En 2019, o padroado da Fundación de Estudos Rurais concedeulle un dos premios Orgullo rural «por ser unha ponte de divulgación do mundo rural», e o Instituto de la Juventud de España ( INJUVE) outorgoulle o Premio Nacional de Mocidade de Cultura por contribuír coa súa poesía «para visibilizar con carácter modélico e innovador a necesidade de manter a vida no campo». Cuaderno de campo (La Bella Varsovia, 2017) é o seu primeiro poemario. Tierra de mujeres, unha mirada íntima e familiar ao mundo rural, é o seu último libro, un ensaio sobre mulleres e medio rural ( Seix Barral, 2019). En 2020, serán publicadas as traducións de Tierra de mujeres ao francés ( Rivages) e ao alemán ( Blessing  Verlag).

• PILAR FRAILE

Pilar Fraile é narradora, poeta, crítico literario e doutora en Teoría da Literatura pola Universidade Complutense de Madrid. É autora dunha novela, Las ventajas de la vida en el  campo (Caballo de Troya, 2018), un libro de relatos, Los nuevos poladores (Traspiés, 2014), un ensaio sobre escritura creativa, Materiales para la ficción, de Poe a  Foster Wallace (Editorial Grupo 5, 2018) e os libros de poemas: El límite de la ceniza (Prensas Universitarias de Zaragoza, 2006), La pecera subterránea ( Amargord, 2010), Larva seguida de cerca ( Amargord, 2012) e Falta ( Amargord, 2015).

Tanto a súa obra en poética como a súa prosa foi traducida a distintas linguas e publicada en revistas de prestixio internacional como:  The Paris  Review,  The Chicago  Review,  Two  Lines,  Circumference,  Conjunctions ou  Gulf  Coast  Magazine entre moitas outras.

Unha selección dos seus poemas foi traducida ao inglés e  antologada polo escritor estadounidense  Forrest  Gander no libro  Panic Cure —  Poetry  from  Spain  for  the 21 st  Century, ( Shearsman  Books,  London, 2013 e  Seismicity  Books, 2014, EE. UU). Recentemente, e en tradución de Lizzie Davis, apareceu unha  plaquette:  Hedge, na  Broome  Street  Review de Nova York.

Pola súa obra en tradución foille concedida unha bolsa de residencia no  International  OMI  Center de Nova York no outono de 2016.